ინსტუმენტები, რომელსაც ვიყენებთ აზროვნებისთვის – ენიდან სმარტფონებამდე – შესაძლოა იყოს თავად აზროვნების ნაწილი. სად მთავრდება გონება და იწყება სამყარო? გონება თავის ქალაშია ჩარაზული, კანით დალუქული, თუ ფართოვდება მის გარეთ, ერწყმის ნივთებს, ადგილებს და სხვა გონებას, ვისთან ერთადაც აზროვნებს? და რა მოხდება, თუკი გავაკეთებთ დაშვებას, რომ ნივთები – კალამი, ფურცელი, ტელეფონი – ასრულებს იგივე ფუნქციას, რასაც ტვინის კონკრეტული ნაწილი და ამით გვაძლევს შესაძლებლობას დავიმახსოვროთ ან ვაწარმოოთ გამოთვლები? თქვენ შესაძლოა თქვათ, რომ ეს ნივთები ნამდვილად არ არის გონების ნაწილი, რადგან ისინი არ არის თავში, მაგრამ ეს კიდევ საკითხავია. და … არის თუ არ არის ნივთები გონების ნაწილი? იფიქრეთ ქალზე, სახელად ინგა, რომელსაც უნდა ნიუ იორკის თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმში წასვლა. ის ეძიებს მეხსიერებაში, აგონდება, რომ მუზეუმი მდებარეობს ორმოცდამეცამეტე ქუჩაზე და აი, მიდის. ახლა იფიქრეთ ოტტოზე, რომელსაც ალცჰაიმერი აქვს. მას ყველგან თან დააქვს უბის წიგნაკი, სადაც იწერს იმ ინფორმაციას, რომელსაც ფიქრობს, რომ დასჭირდება. მას ცუდი მეხსიერება აქვს, ამიტომ იყენებს უბის წიგნაკს ფაქტების გასახსენებლად ან ახლი ფაქტების ჩასაწერად. ერთ დღესაც, ოტტოც გადაწყვეტს წავიდეს Moma-ში და იცის რა, რომ მის უბის წიგნაკში მოიძებნება მისამართი, ჩახედავს. სანამ ინგამ თავის მეხსიერებას ჰკითხა ან ოტტომ თავის უბის წიგნაკს, არც ერთი მათგანის ცნობიერ გონებაში არ არსებობდა მისამართი „ორმოცდამეცამეტე ქუჩა“. თუმცა,…
ეს არის კოგნიტური ფილოსოფოსის, ენდი კლარკის შესახებ The New Yorker-ში გამოქვეყნებული სტატიის თარგმანი. დიდი ხანია გატაცებული ვარ კლარკის იდეებით ცნობიერების შესახებ და მომინდა გამეზიარებინა თქვენთვისაც. Enjoy!