სამყაროს ჩემეული აღწერა განსხვავდება სამყაროს სხვა აღწერებისგან. სამყაროს ჩემეულ აღწერაში ჩემი ჭეშმარიტებაა, რომელშიც და რომლითაც მე ვცხოვრობ. ჩემს ჭეშმარიტებას კი მთლიანად ვავლენ ყოფნაში – ჩემს ღრმად პერსონალურ პროექტში მომავლის საკუთარი თავის შესახებ, რასაც ვეფუძნები და საიდან გამომდინარეც ვოპერირებ აქ და ახლა. და თუ აქ და ახლა ქმედებაში არც არაფერს ვქმედებ, ალბათ მომავლის რა პროექტიც გამაჩნია, იქ თავს ვიტყუებ. რთული სიმართლეა ეს, რომელსაც უმეტესად თვალს ავარიდებთ. თუმცა, ამ რთული სიმართლის გაგებით შეიძლება მთლიანად შეიცვალოს ჩვენი გადააზრება საკუთარი თავის და მოხდეს ისე, რომ სულ სხვა რეალობაში მოგვინდეს გამოღვიძება.
დიალოგი ეგზისტენციალურ საფეხურზე ამისთვისაა – რადგანაც ჩვენი ქმედება, ქცევები და მოტივაცია განსაზღვრულია ყოფნის ფუნდამენტური გაგებით, ამ საფეხურზე რეფლექსია ბევრს არაფერს ცვლის. ეგზისტენციალურ საფეხურზე რეფლექსია კი არჩევანის მრავალფეროვნებაში ითარგმნება – მე, როგორც ადამიანი, როდესაც არჩევანს ვაკეთებ, სამყაროს რა აღწერიდან ამოვდივარ და ამ აღწერაში რა პერსპექტივები არსებობს: რასაც ვხედავ, რასაც ვერ ვხედავ, მაგრამ შემიძლია დავინახო, რასაც ვხედავ, მაგრამ გავურბივარ, ან თავს ვიტყუებ და ა.შ. ძალიან მრავალფეროვანია ეს პერსპექტივები და სწორედ ამის გააზრება გვაძლევს თავისუფლებას – თავისუფლებას არჩევანში.
ეგზისტენციალური დიალოგი არის სივრცე ღრმა გააზრებისთვის – იმისათვის, რომ მეტად ავთენტური გახდეს ადამიანი, მეტად გამოვიდეს სოციალური კონსტრუქციებიდან, გარედან თავს მოხვეული რწმენებისგან და მეტად დაუახლოვდეს თავის შინაგან სინამდვილეს. ეს, გარკვეულწილად, შფოთის მომგვრელიცაა და სავსებით ნორმალურია. ადამიანებს გვაშფოთებს გაუკვეველი, ბუნდოვანი მოვლენები. შიგნით ჩახედვა კი ბუნდოვანებასთან შეხებით იწყება, არ ვიცი-სთან დამეგობრებით იწყება. და ყველაზე ხშირად სწორედ ეს არ ვიცი ხდება ე.წ. „გამოღვიძების ზარი“.
აქვე კითხვები თქვენთვის: როგორია სამყაროს თქვენეული აღწერა? და ამ აღწერაში, რა არის თქვენი ჭეშმარიტება, რაშიც ცხოვრობთ? როგორია ყოფნის თქვენეული გაგება?
სხვათაშორის, შემჩნეული მაქვს, რომ ამ კითხვებზე პირველი პასუხები მოდის ის, რაც ზედაპირზეა და ის, რისიც გვინდა გვჯეროდეს, მაგრამ ხშირ შეთხვევაში თავს ვიტყუებთ. მაგალითად, ხშირად მეუბნებიან, რომ სამყარო არის შესაძლებლობებით სავსე, საოცარი და მრავალფეროვანი. როდესაც მეორედ ან მესამედ ვსვამ უკვე ჩაღმავებულ კითხვას, აღმოჩნდება, რომ სამყარო არც ისეთი სავსე არ არის შესაძლებლობებით და მეტიც, ზოგჯერ სასტიკიცაა. მე კი ასე ვიტყოდი, ეგზისტენციალური დიალოგის ერთ-ერთი ღირსება სწორედ ეს არის – აღმოვაჩინოთ რაში ვატყუებთ საკუთარ თავს და უბრალოდ აღარ ვიცხოვროთ ტყუილში გაუცნობიერებლად. და თუ მაინც გავაგრძელებთ ასე ცხოვრებას, მაშინ გვეცოდინება, რომ ეს ჩვენი გაცნობიერებული არჩევანია.
ეგზისტენციალური დიალოგი დიდწილად ეხება ადამიანის გამოცდილებას, თუ რას ნიშნავს ყოფიერება და ყოფნა მისთვის, როგორი მიმართება აქვს ერთმანეთთან „მე“-ს, ადამიანებს და სამყაროს. ამ ყველაფერში თვითგამორკვევა ხშირ შემთხვევაში აზრობრივი ექსპერიმენტების საშუალებით ხდება, ხშირად კი სხვადასხვა სხეულებრივი გამოცდილებებით, რადგან ყოფნა არასდროსაა არა-სხეულებრივი, არა-ურთიერთმიმართებითი გამოცდილება, ყოფნა სხვებთან მიმართებაში განიხილება. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანი თვითრეფლექსიაში მარტოა, მისი ცნობიერების საზღვრები შეიძლება მოიცავდეს სხვა ადამიანებს, საგნებს, ნივთებს და სივრცეებს. ცნობიერების საზღვრები რას მოიცავს, ესეც დიალოგის საგანი შეიძლება იყოს. ასევე, მნიშვნელოვანი გადააზრება ხდება ისეთი გამოცდილებების და ემოციების, როგორიცაა სევდა, მელანქოლია, დანაკარგის განცდა, სინანული, შფოთი და სხვა.
ეგზისტენციალურ დიალოგში ხშირად ვეხებით ისეთ საკითხებს, როგორიცაა ადამიანი და მისი დანიშნულება, თავისუფლება, სამყაროს ცოდნა, რწმენა და რწმენის ხარისხები, შემოქმედებითობა და ინტუიცია, სიკვდილი, ინტელექტურალური მემკვიდრეობა, არჩევანი და პასუხისმგებლობები. ვეხებით ყველა იმ გამოცდილებებს, იმ შფოთის საბაბს, იმ შინაგან კონფლიტებს, რის გააზრებაც ცნობიერების საზღვრებს აფართოებს და ადამიანს ავსებს ენერგიით და შემოქმედებით. ამ დიალოგის მთავარი მიზანიც სწორედ ეს არის – ადამიანმა იპოვოს საკუთარი ჭეშმარიტება, საკუთარი ყოფნის ფუნდამენტი, რომელზეც, თუკი იპოვის, მერე დააშენებს ყველაფერს, რაც მოუნდება.